"...Ve hepimiz az ya da çok rüyacý deðil miyiz!" -Dostoyevski |
|
||||||||||
|
Ama totemi yapýlar, sürü içindeki doðum yapmanýn doðuran üzerine, genelde ana olucu tutumunu ilk kez baðýntý bir sorumlulukla kiþi üzerinde aldý grup üzerinde ortaya koydu. Ýþte kesikli sürekli olan özel baðýntýlý ortam içinde çocuk velayeti bakýmý, gözetimi gibi dýþtan iþlev durumlu süreçleri de totem alan grup oluþla düzenler. Totem alan, totem gruplar üzerinde de; dýþtan iþlev bu durumu (neslin devamýný) grup bilinci etti. Bu bilinç; totemi yapý içinde yalýtma yapmanýn çevrimiyle de bu tür grup bilinci tarih sahnesine çýktý. Yani kiþi ya da ana bilinci gibi olan tekil durumlar totem alanlý ortam içinde totem grup üzerine sorumluluk ve bilinç etme durumu totemi oluþtaki ana etkenlerden birisidir. Sosyal yapý ya da totemi oluþlar, bir vücut baðýntýsý gibi dýþta; kiþi ve kiþiler arasý baðýntý olmakla temel iþlev durumdurlar. Nasýl beyin vücudun akýl denen baðýntý durumlarýn toplacý olmakla vücut süreçlerini bir merkezde istemli ve istem dýþý olmakla yönetirse; totem alanlý totem grup bilinci de istemli ve istemsiz oluþla totem alanlý süreç iþlevini gerektiðinde tartýþan bir sorumlulukla bir çeþit ayný biçimle yerine getirmedir. Totem gruplar da, doðan yavrulara karþý yapýlacak olan bakým, koruma, gözetme, yedirip içirme ve eðitim gibi kiþi üzerindeki iþleri sosyal bilinç kendi totem grubu üzerine almýþtý. Artýk bakýp, gözetme de olan analýk iþi, totemi gruptaydý. Totemi oluþ; bakýp, gözeten ana olmasý üzerinde, totem manalý vurgusu çok önde olan bir gruptu analýk iþlevdi. Üstelik analarýn (doðuranlarýn) bakým, gözetimi de salt doðuranda olmayýp totem manalý grup üzerindeydi. Ananýn doðurmasý, manaydý ve kutsaldý. Ananýn kendi doðurduðu dýþýnda, doðurduðuna bakým ve gözetim yapar olmasý kendi doðurmadýklarýna da bakým ve gözetim kýlýnmasýyla bu süreç bir doðuran için vesile nedendi. Çünkü doðanlara yapýlacak bakým, gözetim, eðitim kolektif olan sorumluluktu. Totem alan içinde nesle bakým, nesil üzerinde gözetim gibi eylemseliler kiþi sorumluluðunda olma özelliði artýk kiþi için çok çok geride kalmýþtý. Bu durum, ancak kiþi zorda kalýrsa tekil durum oluþla ortaya çýkar. Ve kiþiler üzerinde dýþta bir iþlev durumu oluþur. Neslin devamý gibi vücuda dek bünye içi bir içsel süreç, dýþta kiþi ya da kiþiler üzerinde bakým gözetim gibi sosyal iþlev olma, bilincini; nasýl ortaya koyar? Ýç korunumla olan yasa içte doðumu saðlayacak süreçleri siz isteseniz de istemeseniz de içte bu durumu kotarýr. Ýçte kotarýlan bu zekâ içgüdü oluþla dýþta kiþi davranýþlarýna yansýr. Biliyorsunuz ki zekâ doðanýn kendisinde var. Yeterince en az dýþ dünyayý içte hapis etmekle siz de bu zekâdan minimal bir kýsmý içinizde tutuyorsunuz. Bu minimal kýsmýn karmaþan özel baðýntýlarýný yalýtýlan bir ortamda çevrim etme nedeniyle siz doðaya uygun davranan bir zekâ örneði olmaktasýnýz. Dýþtaki analýk duygusu sizdeki iç zekâ oluþla ve çevrenizdeki dýþ oluþun duyuþuyla yeni bir süreç durum ortaya koyar. Kiþiler doða karþýsýnda çok kez yalnýz davranýþlarý içindedir. Ýç zekâ, siz daha doðmadan önce ve sizden önce; dýþarýyý bilmenin de bilincidir. Saðlama yapma; içte yalýtýlan özü koruma ve sürdürme gibi nedenlerle kiþi doða karþýsýnda güçlü ve daha büyük olmak zorundadýr. Bu doðal zorluðun baský ve basýncýný kiþiler zaten hissederler. Büyük olmak bir zorluða karþý direnci artýrýr. Tabii ki buna baðlý oluþla enerji masrafýný da artýrýr. Büyük olma iþi (kiþilerin bir arada senkronize davranýþ ortaya koymalarý)iþi ya da kiþilerin doðada saðlamalar yapar olduðu süreçler boyunca, doðanýn zorluðu karþýsýnda kiþilerin bir arada dayanýþmasý bu zorluða karþý gösterilen toplam kolaylýktýr. Zorluk bölüþülür. Ýþte doða karþýsýnda toplam kolaylýðý ortaya koyan yalýtýma süreçler kiþinin dýþtan ikinci bir bilinci ve zekâsý olmaktadýr. Bu bilinç ve zekâ kiþi ve kiþiler kaynaklý sosyal zekâ ya da sosyal bilinçtir. Kiþi en temel sosyal yapý taþý olmakla bir sosyal duyuþ, bir sosyal bilinçtir. Kiþi veya kiþilerin sosyal oluþu; kiþi ve kiþilerin doða karþýsýnda; doðanýn baský ve basýncýndan kaçýnma stratejileri içinde olmalarýndan kaynaklanýr. Yardýmlaþan grup alan etkisi, böyleydi. Sürü yardýmlaþan etkinin ortaya koyduðu yaralý sonuçlarý homojen þekilde tüm sürüye daðýtamaz. Çünkü sürü iletime yapamayacak denli büyük olmakla homojen paylaþýmlý bu sürecin ortaya konmasýna engeldir. Oysa totemi alan büyük olucu yardýmlaþan dayanýþan sürecin kazanýmlarýný homojen þekilde daðýtýp kazanýmlarýn her gün yeniden ve yeniden çevrimlerini yapabilen bir etkileþme ve iletime ortamlý alandýr. Bunu en az 25-30 kiþilik nüfus oraný ile çevre kaynaklarýna baðlý durumla yine 100 kiþilik nüfus oraný içinde süreci yalýtýma kýlmakla baþarýr. Doðanýn baský ve basýncý olan ALAN ETKÝSÝ; özel baðýntýlý sosyal süreçli parça süreçler oluþuyla; küçük bir grup alaný içinde yalýtýlýp düzenli çevrim kýlýnmasý totemi oluþtu. Nasýl vücudumuz gerektiði kadar en az dýþ dünya iliþkisini vücudumuz içine alýp yalýtmýþsa; totemi sosyal alan da gerektiði kadar en az dýþ dünya alan etkili koþullarý totemi alan içinde yalýtmýþtýr. Böylece totemi alan hem kaostan kaçýnmýþtýr. Hem de bu yalýtýlmýþ özel baðýntýlý totem alanlý iç süreci, düzenli çevrimler haline getirmiþtir. Totemi alan da týpký doðada olup bitenden bir parça yan taþýr olmakla; doða gibi davranmak zorundadýr. Bu nedenle “totem alan” da, “doðal alan” içerisinde kopardýðý “parça alandan” ötürü totem alan da, “bir alan” etkisine sahiptir. Ýþte totem alan sürünün ortaya koyduðu büyük olucu kazanýmlarý küçük bir yalýtýma alan içinde her gün yeniden ve yeniden çevrim eden sosyal bilinç ve sosyal zekâdýr. Totemi sosyal zekâ ya da totemi sosyal bilinç; sosyal sürü zekâsýndan ve sosyal sürü bilincinden bu yönüyle ayrýlýr.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |