Ýnsanlýk hastalýðý içermeli söylem evrensel baðlama gidiþ olarak anlamlanmalýdýr. Sosyal ortamlarýn insaný anlatan totem tabusuyla ilgili deðildir. Hiçbir hayvan kendisini çok özel ve kutsal bir varlýk görmez. Yani bir köpek baþka bir köpeði kutsal görmez. Bu köpeðin, köpek olmasýndan kaynaklý deðildir. Ya da köpeðin kendi deðerini idrak edememesinden kaynaklý deðildir.

Ýnsan kavramý kutsal totem alanlý, tabu anlayýþýn kuralýdýr da ondan. Batlamyus’cu kural burada “grup beni” ya da “grup bilinci” olarak akar. Ýnsan henüz çevredeki merkeze insan denmeyi koyamamýþtýr. Ýnsan denmek bir baðýntýnýn ürünüdür. Grup bilinçli salýným devinmesi bu düzlemi ortaya koyamazdý.

Kutsal “totem alanlý tabu kuralý”, köpeðin oluþturduðu dünyada grup engeli dýþýnda hiç bir engel ve arýzaya uðramadan yalýn akmaktadýr. Yani sürücü bütünlük, çok kez kesikli sürekli olmadan tekil akar. Bu bencil düzlemli organizma bilinç seviyesine uygundur. Olaylarý kendi sürülerinin algýsý seçiciliðinde akýtýrlar. Bu bile demektir ki, sürü totem alanýna tabii, tabucu kutsama; baþka düzlem iliþkisidirler.

Siz sürü bilinçli totem alanla; grup totem alanýyla dünyaya bakarsanýz dünyayý baþka idrak edersiniz. Sosyo toplumsa totemle bakarsanýz dünya’yý baþka tür yaþantýlaþýrsýnýz. Sosyo toplum düzlemde her þey; “insan için” olmaya baþlar. Dünya’ya bilinenler aksine (grup ve insan bencillikti) kutsalsýz, totem alansýz bakarsanýz; dünyayý baþka türlü idrak edersiniz. Bu duyuþun özeðinde evren merkezli kutsallýk ve tabu vardýr. Kýsacasý:

Bu gözün mikroskopla teleskopla evrene bakmasýný andýrýr. Nasýl göz bu kabilinden aracýlarla dünyaya bakmakla dünya farklý idrak edilmektedir. Ýþte sosyal grup benliðimiz; totemi kutsal anlayýþlý aracýlarla çevreye bakarlar. Bu nedenle geçmiþteki sosyal özneli düþünce dünyamýza dek idrakler de, çok farklý olabilmektedir. Ýþte köpek; "grup totemi (sürücü) kutsal anlayýþý dýþýnda " dünyaya bakamaz. Sürü dýþý köpek iliþkileri, sürü (grup) dýþýna atýlmýþ, sýra dýþý köpek iliþkileri olmanýn istisnalarýný oluþur.

Oysa totem dönemde ki atalar; "insaný" bilmediði gibi çevredeki her insan varlýðýný da, kendi grubu dýþýnda olmakla; kutsal oluþla görmüyordular. Bencil öznemiz grup içinde daha güvenli þekilde ayakta kalýr. Bu nedenle grubunun hayatta kalýþýný, dayanýþma savunmasý yaparýz. Ýþte kutsal oluþ buydu. Bu nedenle kiþi sadece grubunu, kutsal görüyordu. Kiþinin kendisi için baþka grup kutsal deðildi.

Bir grup aittisi kiþinin baþka grup kiþisiyle karþýlaþmasý bir kavga, bir meydan okuma savunmasý olurdu. Zaman zaman bu karþýlaþmalar ölüm olmaktaydý. Biri birini av yapmayla sonuçlanýyordu. Bu nedenle atalarýmýz ne kendi grubunu ne baþka grup kiþilerini henüz insan diye tanýmýyordu. Bunun þartlarý yoktu. Durup dururken de kendisine "insan" diyemezdi.

Grubu içinde bencil saðlayýþlarýný gerçekleyen yol ve yöntemi kutsal kýlan grup kiþileri; kendi grubu dýþýndaki, kendisi gibi biyolojik grup varlýklarýna, kutsal demiyorlardý.

Ýnsan, ittifakla insan olmuþtu. En az iki karþý grup ittifaklý biyolojik ve kültürel giriþme ürünü olan doðumlarýn temsilcilerine insan deniyordu. Ýnsaný melezleyenler bir ahit ittifaký üzerine insaný yaratanlardý. Her bir grup aittiler ittifakýn aittesi olan ürüne "insan" demiþti.

Üstelik ittifaký oluþan gruplar ittifak içinde kendisine insan demediler. Ýttifak oturana kadar kendi yalýn totem ad ve kültürü ile anýlýyorlardý. Gruplar insaný yaratmaya karar veren ittifak ilahlardýlar. Ýnsan söylemi tarihi bir giriþme bilgi olmanýn ve tarihi bir kýrýlma dönemi oluþun kodlarýný taþýr. Bu düzey ve düzlem, ittifaký giriþmenin, melez olucu yansýmasýydý.

Ýttifaklar, gruplar üzerinde; gruplarýn eski totem grup bilincine aykýrý oluþlardý. Bu aykýrýlýk grup üyeleri üzerinde suçluluk psikolojisi olarak belirdi. Suçluluk þiddetli bir hafýza engeliydi. Ýnsan kavramý bu þiddetli infialin kodlarýný taþýyan anýmsatma oluþuyla da çok önemliydi. Bu nedenle tufanlar oluyordu Bu nedenle insan kavramý kutsal oluþla kutsandý.

Bir grup; ittifaký giriþme yaptýðý grupla, kendi bileþke sentezine (sentezi olan melez nesle) insan demeyi adlandýrýþ yapmakla ittifakýný da anlamlandýrdý. Atalarý ittifakla her bir grubun kendileri görünüþlü melezini yarattý. Ona da insan adýný verdiler. Kendi ittifaký grubu dýþýndaki kendisi gibi benzerleri olan baþka grup hemcinsleri, yine insan deðildiler.

Ne zaman ki bir ittifak baþka ittifak içinde olan ittifaklarla, ittifaklar arasý ürün takasýný olan ticareti ortaya çýkardýlar; iþte o zaman dek dýþtaki ittifaklarý insan saymama anlayýþlarýný sürdürdüler. Her ittifak kendi ittifak uyruðuna insan diyordu. Diðer ittifaklar kendi ittifakýna göre cindi, periydi, bal kabaðýydý, gök yerliydi vs.

Görülüyor ki o aþamada atalarýmýz kendi çevresini belirtirken biyolojik yapý benzerliðinden çok “sosyaldi kutsal anlayýþlý totemi giriþmeleriyle” kategorize ediyorlardý. Atalarýmýz ikinci evrede "ittifaký kutsalcý tabuyla" çevrelerini kategorize ettiler. Yani ittifak gözlüðü ile çevreyi belirtiler. Bu belirtmeyle kendilerine insan diyorlardý.

Ýttifaklar takdis edildi. Özne bilincinin anlamasý içinde olan grup kutsallýðý; ittifaklarýn takdis edilmeleriyle ittifak kutsallýðýna dönüþtü. Böylece ittifak kutsallýðý kendi grup kutsallýðý gibi temas edilir, dokunulur kýlýndý. Ýttifak aitlerini de kendisiyle ayný sayan kutsayýcý görüþle (takdisle) gruplar ve grup ittifaký kutsandý.

Ýttifak gruplarý karþýlýklý can mal güvenliði içinde oluþla, birbirine karþý dokunulmaz olmanýn zýrhýna; takdis oluþla kavuþtular. Bu takdis edilen kutsayýcý dokunulmazlýk sözleþmesiyle bir grup karþý grubu kendi gibi insan (grup) olmanýn kutsallýðýndan sayýp can dokunulmazlýðýnýn emniyetini, saðlandý.

Bu dokunulmazlýk ile eskinin yamyamlýðý olan insanýn insaný avlanmasýna karþý oluþ güvencesini akdettiler. "Ýnsanýn kanýný içmeyecek, etini yemeyeceksin" diyordular. Kendileriyle ittifakta olmayan gruplar, insan olmadýklarýndan; canlarý kanlarý güvende deðildi.

Aksi halde ittifak içinde ittifak olduðu grubun totem yiyeceðini yememe, onlara elle ve cinsel yolla dokunmama anlamýna bir güvence deðildi. Bu eski ittifak öncesinin totem adetleri ittifaký takdisle zaten meþru olmuþtu. Bu türden sosyal anlayýþlý kutsalcý yol çevreden kült merkezine geldi. Giderek ittifak merkezinden çevreye doðru geniþledi, düzenlendi.

Ýnsanlar kutsallýk tanýmýna, grup kutsallýðý bilinçli yaþanýlasýlarýndan yola çýkmýþtý. Grup bilinçli kutsallýðý geçiþ törenli ritüel olan "takdis" etmeyle "ittifak kutsallýðýnýn bilincine" çevirdiler. Sosyal anlayýþ karþý grubun kutsal oluþunu takdis edilme üzerinden hazmediyordu.

Sosyal anlayýþ, takdisten sonra ittifak kutsallýðý içine gelmiþti. Ýttifaklarla, ittifakýn melez ürünü olan kiþilerini; insan deme kutsamasý içine soktular. Ýttifak kutsaldý. Ýttifak üyesi olmakta kutsaldý. Böylece takdis etmeye baþladýlar. Ýttifaký kült, takdis etmeyi sosyal kurumlaþma kýldý. Takdisle ittifak melezlerine ittifaka boyun eðici oluþun aitlik kimliðini veriyorlardý.

Takdis, melez kiþinin ittifak aiti olmasýný, ittifaký grup taraflarýna onaylatmaydý. Takdis iþini, meþruiyetti oluþuyla melez olmayan, totem mesleðini ittifaka öðreten; yalýn totemiler yapýyordular. Takdis yapýcýlar (yalýn totemi kiþiler), yani melez olmayan totemi etnik gruplarýn tüm kutsal kiþileri, insanlarý yöneten kurul konsorsiyumuydular.

Melez insanýn dünyayý (ittifak içini) doldurmasýyla melezlik yani insan meþru olmuþtu. Ömür miadý dolmakla sahneden çekilmiþ olan ittifak yaratýcýlarýndan meþruiyetliði takdis etme yetkisi devralýnmýþtý. Yeryüzü, ittifaký insanlarýn (melezlerin) soyuyla dolmuþtu. Ýnsan bu baðlamda ittifak yapanlarýn ürünüydü.

Kutsallýk, þimdi takdisle aþamalý oldu. Takdis, ittifakýn, sosyal anlayýþlý kutsama seremonisiydi. Artýk dünya yeni ittifaklý takdislerle kutsal oluyordu. Kutsalcý idrakle (zihinsel içsinimiyle) ittifaký yaþantý ediyorlardý.

Ýttifaký yapan; insaný yaratan; insana, insan adýný veren totemi etnik kiþileri, ittifak ürünü olan melezleri ittifak birliði içinde aitti ve kutsal kýlmak için takdis etme iþini yaptýlar. Böylece takdis (kutsama) geçiþ dönemi ritüellerine dönüþtü.

Takdis eden etnik, ari grup kiþilerinin ortadan kalkmasýyla (miadý ölümleriyle), kutsama ritüeli hükmen ortada kalkmasý gerekirdi. Oysa takdis denen kutsama-onu öyle meþru kýlma, sosyal güç ittifakýnýn aittisi yapma iþi yeni anlamýyla ve yeni gelenek oluþuyla, mana denen ruh geçiþi türü olmanýn el veriþle kült merkezi temsilciliði yetkisinde sürdü.

Yalýn totemiler ittifak içine getirdikleriyle, her þeyi ikizleþtirdiler. Emzirme, kutsal birleþme gruplarýn saygýladýðý sosyal yasa ( tüze) oldular. Ýlahlar, içkin olduklarý anlamla her biri bir yasaydý. Tüzeli olan karþýlýklý ikizleþme ittifaký söylemleri yasa oluþla, münavebeli kült merkezi temsilciliðine dönüþtü. Ýlahlar her biri bir þeyi düzenleyen tüzeli yasaydýlar.

Totemler ittifak içinde birbirine karþý görevi düzenleme yapan ilah oldular. Totem ilah artýk atalar söylemini aktaran ruh olmaktan çýkmýþtý. Gruplar ittifakýndaki ahdi olaný sözleþen imaný söylüyorlardý. Ýttifakýn manifestosuna göre düzeni saðlamanýn tüzeldi öznel anlayýþýna dönüþtüler.

Ýlahlar, ittifak içinde; tüzel olmanýn, somut imleyeni olmak için yasa oluþlarýyla vardýlar. Söz oluþla vardýlar. Örnek uygulayýcý oluþla vardýlar. Bu nedenle ittifak için önce söz (ahitleþme-manifesto-tüzelin-yasa) vardý. Kral Urukagina PÝ-LUL-DA diyordu. “Önce söz vardý”; “bu yetmeyince yasalar oldu” diyordu.

Ýlk ittifaklar; totem gruba ait totem kiþiler eliyle yapýlan milattan sonrasýnýn 13. yüz yýl Magna Carta manifestosu gibiydi. Ýttifak içi sosyal anlayýþtaki karþýlýðý, takdis eden somutluktu. Bu somutluðun ittifak içi temsilcisi de, kült merkeziydi. Ýnsan böylesi sosyal totemi oluþucularýn ürünüydü.

Ýttifaký insanýn kutsallýðý, köleci dönemle adeta ortadan kalkmýþtý. Ýnsaný oluþan sosyal süreç kýrýlma uðramýþtý. Þimdi kutsal olan insan deðildi. Ýnsandan alýnan kutsallýk mülke verilmiþti. Mülk kutsaldý. Bu nedenle adalet mülkün temeliydi. Mülk adaletle de kutsanmýþtý. Ýyi de mülkün ve adaletin temelinde ne vardý?

Mülkün ve adaletin temelinde TAKDÝR kutsamasý vardý. Mülk takdirle keyfi olarak daðýtýlmýþtý. Adalette bu keyfi daðýtýmý saðlayacak þekilde kutsal olmuþtu. Takdirin temelinde köleci sosyo toplum bilinci dýþýnda bilinç vardý. Bu bilinç mülk sahibi olmak için yanýp tutuþan bencilliðin gücüydü. Bu kutsama takdisiyle “adalet (yeryüzünü daðýtma-paylaþtýrma oluþla) mülkün temeli olmuþtu”. Artýk adalet mülkünüze göre tanýmlanýp belli oluyordu. Mülkü olan hýrsýz (haksýz) olamazdý.

Çalýþmanýz-çalýþmamanýz; mülke sahiplikle belli oluyordu. Mülkünüz varsa çalýþmýyordunuz. Mülke sahipliðinize göre efendi ya da kul oluyordunuz. Mülkünüz varsa efendiydiniz. Mülkünüz yoksa köleydiniz. Bunlar öncel bir takdire göre toplumun dýþýnda irade oluyordu. Bu keyfi daðýtma yapmýþ iradeye göre adalet gerçekleþiyordu. Efendi ya da köle olmanýz, mülk ediniþ biçiminizdi. Köleci dönemle totemi takdisçe kutsallýk, buydu. Þimdi Ýlahi Takdiri, kutsal kýlýyordular.

Takdirci iliþkilersen yansýtmayla mülkün sahipliðini belirleme olan adalet; o sisteme göre mülkü olanýn söylemesidir diyemediðinden; çalmamalýsýn diyordu. Yani, mülke göre olan adalet, mülksüze hýrsýz diyordu. Kiþinin mülkü olmadýðýndan mülksüzler adaletli olamýyorlardý. Açýkçasý mülksüzler adaletsizdiler. Çalmanýzýn da-çalmamanýzýn da saptanmasý olan adalet, yine mülke sahip oluþunuzla beliriyordu.

O aþamada mülk keyfi daðýtýmla verildiði için, mülk sahibine mülkü çaldý demeniz sizi cýs yapardý. Ýlk mülk iktisabýna cýs denip adaletli olunmadýðýndan, mülksüze karþý adaletsiz olunarak, adalet mülke temel oluyordu.

Ýlk kavga da mal iktisabý nedenle olmuþtu. Mülk edinme þekli diðer yanda mülksüz olmanýn takdiriydi. Bu takdir ediþin sembolizmi, Gýlgamýþ-Enkidum (Habil-Kabil) cinayeti üzerinde þeytana uymak oluþla ifade edilir. Mülk iktisabýnýn ediniþ þeklinin ilk dezenformasyonu yapýlýyordu.

Geliþen özel mülkiyetçi sahipleniþ eðilimleri, köleci ittifakýn ilk özel mülkiyetçi yansýma þeklidir. Mal edinme yüzünden yapýlan ilk kavga mala sahiplenmenin simgesi olan öldürme iþini, yine mülke sahip olup olmamanýzýn süreciyle ortaya koyuyordu. Darbýnýz, gasplarýnýz; mala mülke sahip olamamanýn ya köle olunuþuyla ya malýn müsaderesiyle (el konmasýyla) oluþuyordu.

Devlet gücü mala el komayla (vergiyle) meþru ve haklý ve adaletli oluyordu. Her þeyin temelinde mülk vardý. Haklý olmanýzýn temelinde de mülk sahipliði vardý. Haksýz olmanýzýn temelinde de mülk sahipliði vardý. Mülkten yansýyan sahipleniþ (iktisap) þekli, adaleti belirliyordu. Bu belirlenime (adalete) göre mülk, takdirle ve keyfi oluþla dilediðine dilediði gibi verilmiþti.

Bu daðýtýma göre mülk sahibi haklý ve mülkün temelindeki adaletten ötürü de adaletliydi. Mülkü olmayanda haksýz ve her an haksýz adaletsiz olma eðilimindeydi. Ýçsinilen, içsindirilen buydu. Bu içsininler semboller üzerinde köleci ittifakýn sözleþmesi sistemin imaný oluyordu. Süreci mülk iliþkilerine göre yansýtmanýn adaleti vardý.

Sadaka veriyorsanýz, yardýmlaþýyorsanýz, zekât veriyorsanýz bunun adaleti yine mülk iliþkilerini yansýtýr olmaya göreydi. Baþka nasýl adaletli olacaktýnýz ki? Önce dengeyi bozacaksýnýz, sonra dengesizliðe göre süreci sadakalarla dengeye getirecektiniz. Bu adaletin ikinci þekilde belirtilmesiydi.

Sadaka vererek mülksüzün, mülkünüz üzerindeki nefsini def ediyordunuz. Size dönecek öfke patlamalarýný önlüyordunuz. Size çalýþacak gücü ölmeyecek þekilde hazýrda tutuyordunuz. Ve her þeyin temelinde mülke sahiplik bulunmasýyla gerçekleþen adalet sözünü, ben demiyordum “ADALET MÜLKÜN TEMELÝDÝR” veciz sözüyle bu söylem yüz yýllarýn vurgusuyla pekiþiyordu.

Ýnsanlar bir kodlama simgesi olan Fransýz devrimine gelip ulus kimlikli yurttaþ oluþla “adaleti” insan emeði ekseninde; yansýtmaya baþladýlar. Böylece emeði takdis eden kutsamayý meþrulaþmaya baþladýlar. Ýnsanýn insanlýðý da, adaletin eksen kaynaðý da deðiþmeye baþlamýþtý. “Adalet mülkün temelidir” söylemi bir aný ve gelenekti hatýra olmasýyla, artýk þimdiden geriye doðru yavaþ yavaþ tarihsel aþamanýn aný bilinci olarak kalacaktý.

Efendi köle iliþkisinin ceberrutluðundan yeniden insan olma fikri geliþtirilmiþti. Böylesi insan olma zulme karþý mazlum olmanýn ifadesiydi. Eþ deyiþle zalime insan ol demekle zalim yumuþatýlýyordu. Bu iþi kotarmak için hep Adem’den (Apsu’dan) Eva’dan (Tiamat’tan) geldik denmeye baþlandý. Ayný ana babadan gelme kardeþler oluþla insan din ve iman kardeþliði üzerinde insan olmayý deniyordu.

Köleci dönemle bir kez insan insanlýðýný kaybetmiþti. Artýk bulmasý olanaksýzdý. Bulduðu da aradýðý o insan olmayacaktýr. Görüldü ki din kardeþliðinden hepimiz insan kardeþleriz denmeye geçiþte dahi efendi köle iliþkisi yine Mevla-Mevali üzerinde sürdürülüyordu. Ýnsan tanýmlarý pansumaný debelenmeyi uzatmaktan baþka hiç iþe yaramýyordu.

Köleci totemi bilinçle insaný yansýtma bir kez insanda sapma kýrýlmasý yapmýþtý. Artýk ittifakýn insaný cennetin insanýydý. Ýnsan bir daha kutsanamayacaktý. Mülkü olanla mülkü olmayan; köleyle efendi bir arada kutsanamýyordu.

1789’da Ýnsan, insan olmakla, yeni insan; mülkün belirleyiþine göre deðil de özne nesnel emek gücüne göre iliþkilerini düzenlemekle adaletli ya da adaletsiz olmayý saptamýþtý. Artýk bu anlayýþ çerçevesinde mülksüze hýrsýz deme yerine sömürünün çarpýklýðý oluþla, anýlýyordu. Üstelik sadece mülksüz olan deðil, mülk sahibi de hýrsýz olabiliyordu. Artýk adalete mülkü oluþla deðil, oluþlarýn her bir yansýmasýyla bakýlýyordu.

Þimdi yeni insan, özne nesnel emek gücü oranýnda sürece katýlandý. Haklarýný bilip haklarýný meþruiyetlikle arayandý. Bu süreçlerle saygýn ve adaletli olunan ve adaletli olan insandý. Yeni insan artýk salt kendisine eþrefi mahlûk kutsamasý yapmýyordu. Biliyordu ki kendisi sosyaldi totem anlayýþça özel baðýntýlar içinde kutsaldý. Oysa genel baðýntý içinde en az bir virüs, bir inorganik süreç kadar yaþamsal oluþla, kutsaldý.

Bu nedenle insan; bir zamanlar kendi karnýný doyurduðu bitki, hayvanlarý; özel yaþam alanlarýnda koruyup kaloriferli ortamlarda hayat bulmalarýný saðlamanýn sorumluluðu üslenmiþti. Emek eksenli anlayýþý sahiplenme, insanýn kutsalý oluyordu. Sosyal insanýn; kutsal olan canlýlar ve çevrenin kendi kutsallýðýdýr deme noktasýna gelmesi ve bunu açýk açýk seslendirmesi için MS’ ki 21. yüz yýla gelmesi gerekecekti.

Ýnsan bir kere oluþmuþtu. Bir daha oluþmuyordu. Ayný görüntü içinde olsanýz da, oluþan da insan deðildi. Ýnsan ittifakýn ürünüydü. Eðilimlerimizi Ýnsan anlamasý üzerinde kendimizle geleceðe doðru meþrulaþmaktý.

11.12.2014

Devamý var