Ýslam kelime anlamý olarak teslimiyeti ifade eder.Ýslam dini tek olan Allaha teslimiyet göstermek ve onun vahiyleriyle bildirdiði yola tabi olmak anlamýna gelir.Kuranda þöyle buyrulur: biz onu öðüt alýnmasý için kolaylaþtýrdýk.Allah’ýn ilk insaný yaratmasýndan itibaren insanoðluna ve onun kurduðu kültür ve medeniyetlere, onlarý uyarmak üzere vahiy ve kitaplar göndermiþtir. Biz bunlarý hem tarihen hemde kuranýn bildirmesiyle biliyoruz.Evvelemirde Adem (as) ,daha sonra bir insan toplumuna veya medeniyetine gönderilen ilk peygamber olan Nuh(as) Hud, Salih,Þuayb,Musa, Davut, Süleyman, Ýsa gibi ismini burada saymadýðýmýz daha bir çok peygamberi Allah insanlara onlarýn manevi ve sosyal gerçekliklerini bildirmek üzere göndermiþtir.Ancak islam dediðimizde biz daha müþahhasa olarak hz muhammedle gelen ve onunla baþlayan ilahi yolu kastediyoruz.
Hz Muhammette, daha önceki peygamberler gibi insanlara onlarla benzer nasihat ve emirlerde bulunmuþtur.Kuran incelendiðinde tüm peygamberlerin kavimlerine öncelikle Allah’a ortak koþmamalarý ve ondan sakýnmalarý emrinde bulunduðu görülür. Bu çaðrý Hz peygamberde de birinci madde olarak önem arz ediyordu. Nedir ondan baþkasýna tapmamak kýsaca belirtmek gerekirse insanlýk ilk tarihi devirlerinden beri peygamberli veya peygambersiz ilahi veya beþeri dünyayý, evreni ve kendisini din denilen tanrý veya tanrýlar sistemi içinde okumuþ ilahi bir sistemde yaþadýklarýný düþünüp bir kýsým dinlere inanmýþ veya tapmýþlardýr.Bu insanoðlu için fýtri veya içten gelen bir dürtü olarak düþünülebilir.Bu sebeple gelen her peygamber dinlere yabancý olmayan ilahiliðin ne olduðunu az çok bilen iyi veya kötü dindar zümrelere gelmiþlerdir.Bu sebeple geldikleri toplumun çoðu zaman bir Allah inancý oluyordu.Fakat peygamberler onlara Allaha inanýn ateizmi býrakýn demekten ziyade Allah algýnýzý Allah düþüncenizi deðiþtirin,Ben size bu düþüncenizi doðrultmak Allah ve din düþüncesini gerçeðe çevirmek için geldim demiþlerdir.Ve öncelikle insanlara Allahýn bir olduðu gerçeðini öðretmiþlerdir.Zira tarihi süreçte insanoðlunda çoðunlukla çoktanrýcý dinler hakim bulunmaktaydý.Çok tanrýcý dinlerde kainattaki her bir eylem ve olguyu yöneten ayrý tanrýlar tahayyül edilerek tapýlmaktaydý.Gerçi insanlarýn bunlara tapýnmasý çoðu zaman bulunduklarý toplumun tanrýsýna veya tanrýlarýna tapýnmak suretiyle oluyordu ki bu durum atalarýn dini kültü anlamýna gelmekteydi.Her toplum kendi milli veya geleneksel dinine tabi olmak eðilimi gösteriyordu.Ýþte peygamberler insanoðluna öncelikle Allah denilen varlýðýn bu millikten bu geleneksel yakýþtýrmalardan çok uzak, onun her türlü tasavvurun üzerinde ve ötesinde mutlak bir bünyede ve tek olduðunu bildirerek iþe baþlýyorlardý.Zira Allah’a yaklaþýlacaksa bu ancak kafalarda onunla ilgili mutlak bir aþkýnlýk düþüncesi altýnda gerçekleþebilirdi.bunun ilk basamaðý ise onun bir tek olduðu beyanýdýr.
Fakat peygamberlerin bu çýkýþlarý her zaman geleneksel, yerleþmiþ sosyal kalýbýn direnciyle karþýlaþýyordu.Ýnsanlar asabiyet denilen bir duygu sebebiyle alýþtýklarý dini terk etmekte zorlanýyorlardý.Bunun altýnda yatan sosyal psikoloji milletlerin daha bilinen ve uzun zamandýr kabul edilenin daha güvenilir olduðunu düþünmelerinden ileri gelmiþ olabilir. Uygulanagelmesi ve gelenekselliði onun referansýný oluþturuyor.Veya onlarýn dinlerini terketmekle onlarla olan sosyal, kültürel, milli, geleneksel baðlarýndan kopacaklarýný düþünüyorlardý. Zira peygamberler onlarýn þirke dayanan sosyal ve kültürel düzenlerini doðru olan dini düþünceyle deðiþtirmelerini istiyordu.
Ýþte bu minvalde Hz peygamberde her peygamber gibi öncelikle tepkiyle karþýlanmýþtýr. Sihirbaz, büyücü, þair gibi sýfatlarla yaftalanmýþtýr.Bir defa hz peygamberin karþýsýna siyasi veya sosyal üstünlük sahibi Mekke ulularý dikilmiþtir. Zira öðretileriyle sosyal bünyeyi sarsýp dönüþtürecek bildirilere sahipti.Putperestlik hiçbir zaman dinamik bir form olmamýþtýr.Halký diri tutacak bir dini düzey olmayýp onu korkutan sindiren uyutan bir ögeydi. Ýlk defa hz Muhammetle Mekke de insanlara yaþayan bir tanrýdan ve yaþayan bir dinden bahsediliyordu. Yaptýklarýndan insaný yargýlayan, fakiri doyurmayaný hesaba çeken, diri diri gömülen kýzlarýn hesabýný soran bir Rab. Hz Muhammet toplumda birilerinin hükümran birilerininde ezilmiþ halk olduðunu ima eden sözlerle gelmiþti. Ona ilk inananlarýn fakir halk kesiminden olmasý tesadüf deðildi. Kuranda ilk nazil olan surelerde en çok temas edilen ögelerde zaten dünya zenginliðinin insaný þýmartmasý, azdýrmasý, paylaþmamanýn fitneye yol açmasý ve insanýn ruhen arýnmasýnýn en büyük aracýnýn vermek ve paylaþmak olduðunu belirtilmesidir.Kuran insanlarýn ahiret bilinci ve tek ilah inancýyla yoðrulmadýklarýnda vermeyen paylaþmayan azgýnlaþan canavarlaþan bir insan tipine döneceklerinden bahsetmiþti.Ýlk ayetlerinde bunlara oldukça vurgu vardýr.
Hz peygamber onlarýn dinlerinin gerçek olmadýðýný uydurma ve hayallere dayandýðýný belirterek gerçek tevhit inancýna yer açmaya çalýþýyordu. Zira insanlarýn kafasýndaki batýllýklar yok edilmeden oraya hakiki bir inancýn girmesi mümkün deðildi.Bu sebeple o, hayat sahibi, koruyan, gözeten, gören, duyan bir tek ilahtan bahsetti.Mekkeliler bu ifadeleri veya bir kýsmýný belki Yahudilerden duymuþlardý.Ancak bunlarýn ne olduðundan gafildiler.Kuran onlarýn atalarýný uyaran bir uyarýcý gelmediðine ve bu sebeple bu konularda gafil kaldýklarýna iþaret eder.Ýþte Kuran açýklayýcý anlaþýlýr diliyle gelmekle mekkede insanlara Allah’ý hem tanýtýyor hem de ahlaki ilkeleri ile insana bir düzen getiriyordu.