..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Hala çevrende bulabileceðin güzellikleri bir düþün ve mutlu ol. -Anne Frank
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Deneme > Toplum > Baki Demirtaþ




13 Nisan 2013
Eþitlikçi Ýlkel Topluluk/katmanlý Uygar Toplum - I  
Baki Demirtaþ
Bir topluluk nasýl katmanlý bir (uygar) topluma dönüþür? Katmanlý yani sýnýflara ayrýlmýþ; toplumu oluþturan insanlar arasýnda farklýlaþma ve ayrým (kategorizasyon) olmuþ. Bunu saðlayan nedir? Katmanlý bir toplum, eþitlikçi bir toplum mudur?


:ACIH:
Wikipedia’nýn "Dünyanýn Evrimi Kuramý" maddesinde, "Neolitik Kültür Evresi Baþlangýcý" baþlýðý altýnda M.O. 3000 tarihini açýklayan bir cümle " Eþitlikçi ilkel topluluktan katmanlý uygar topluma geçiþ (Uluslar)".
Eþitlikçi ilkel topluluk>Katmanlý uygar toplum
Bir topluluk nasýl katmanlý bir (uygar) topluma dönüþür? Katmanlý yani sýnýflara ayrýlmýþ; toplumu oluþturan insanlar arasýnda farklýlaþma ve ayrým (kategorizasyon) olmuþ. Bunu saðlayan nedir? Katmanlý bir toplum, eþitlikçi bir toplum mudur?
Hiç þüphesiz toplumu katmanlaþtýrýp, alt ve üst tabakalara ayýran 'Parma’dýr. Bir kýsmýn zenginleþirken, bir kýsmýn da fakirleþmesidir. Daha fazla paraya sahip olan/kazanan ve onu kullanan üst tabakayý oluþtururken; paraya sahip olmayan/az kazanan ve üst tabaka tarafýndan kullanýlan/sömürülen kýsým da alt tabakayý oluþturmaktadýr. Öyleyse, tabakalarýn/sýnýflarýn oluþtuðu, dolayýsýyla sömüren ve sömürülenlerin olduðu bir toplum "uygar" ya da "modern" olarak tanýmlanabilir mi? Ya da eþitlikçi? Gelir daðýlýmýnýn eþit olmadýðý ve iki sýnýf arasýnda uçurumlarýn olduðu bir toplum nasýl "eþit" olabilir? Üst tabaka 'paranýn saðladýðý bütün getirileri yasarken (rahatlýk ve kolaylýk); alt tabaka da 'parasýzlýðýn' getirdiði bütün eþitsizlikleri yaþayacaktýr.
"Bilim, teknoloji, saðlýk ve adalet sermayeye hizmet eder." Paran varsa özel hastanelere gidersin, özel doktorlarýn olur; pahalý avukatlarýn olur; hiç olmadý gerekli yerlere gerekli ödemeleri yapabilirsin; teknolojinin en son ürünlerini takip edersin vs. vs. vs. Bu ayrým bugün en net þekilde tüplü TV ve LCD TV kullanýmýnda görülmektedir. Tüplü TV almaya kalktýðýnýzda, bugün için artýk piyasada çok az satýldýðýný göreceksiniz; hatta bazý yerlerde bulamayacaksýnýz ve hatta satýcýnýn "Tüplü TV mi kaldý artýk!" dediðini duyacaksýnýz. Ama bu durum tüplü TV’nin hala LCD TV'nin üçte biri fiyatýnda olduðu gerçeðini deðiþtirmiyor (en ucuz LCD TV'nin fiyatý en iyi durumda 900 TL'den baþlýyor; tüplü bir TV ise 250-300 TL.). Bu da yaþantýmýzýn alt tabakaya göre deðil, üst tabakaya göre þekillendirildiðini gösteriyor.
Bunca eþitsizliðe raðmen, günümüz toplumu modern/uygar toplum olarak adlandýrýlýrken; "eþitlikçi" olarak tanýmlanan topluluklar 'ilkel' olarak adlandýrýlýyor. 'Ýlkel' olarak tanýmlanan 'eþitlikçi' topluluklarýn böyle olmasýnýn sebebi de öyleyse, bünyelerinde 'para' ve bunun sonucu oluþan 'ticaret' kavramlarýný barýndýrmamalarýdýr. Çünkü ilkel topluluklar 'mülkiyetlime' üzerine kurulu ticaretle deðil, ortak ve eþit paylaþýmla hayatlarýný devam ettirirler. Ticaret ve alýþveriþ, para kavramýnýn olmadýðý ve paylaþýma dayalý ilkel topluluklarda yeri olmayan bir durumdur. Bu nedenle ilkel topluluklar çýkarcý deðil, yardýmlaþmacý ve paylaþýmcý bir durum içindedirler; ancak bu iþbirliði modern toplumlarda para karþýlýðý (ticaret) ve belli bir çýkar gözetilerek (ki bu da kârdýr) yerine getirilmektedir. "Ýnsan, ihtiyaçlarýný gidermek için öteki insanlarla iþbirliði yapmak zorundadýr." Ancak bu iþbirliðinin bir ticarete dönüþmesi modern ve kapitalist toplumlarda gerçekleþmektedir ve böylece insanlar ihtiyaçlarýný sahip olduklarý para kadar karþýlayabilmekte veya karþýlayamamaktadýrlar; bu da katmanlý 'modern' toplumlarýn günümüze hediyesidir.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.


Yazarýn deneme ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Doðadan Kopuþumuzun Dayanýlmazlýðý
Hayatýn Tadý

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Alýþamamaktýr Hayat [Þiir]
Karanlýðýn Resmi [Öykü]
Eþikteki Sakin [Öykü]
Yeni Hayat [Roman]


Baki Demirtaþ kimdir?

Yazmanýn bir çeþit lanet olduðuna inanýrým. Bununla lanetlenen insanlar içlerinde büyüyen dalga ne olursa olsun onu yazmadan duramazlar. Ve lanetten kurtulmak için, yazar dururlar. Ben de onlardan biriyim. Ama henüz yazarak bu lanetten kurtulmuþ birini ne tanýdým ne de duydum.

Etkilendiði Yazarlar:
Tarz olarak Borges, Kafka, Poe, Lovecraft'ýn eserlerinden oldukça esinlenmekle birlikte varoluþçu yazarlar da vazgeçilmezimdir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Baki Demirtaþ, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.