Kuran'ý Kerim'de ilk peygamberin Hz. Adem olduðunu bildirilir. Hz. Adem'den sonra Kuran'da adý geçen ikinci peygamber Hz. Nuh'tur. Hz. Ýbrahim ise, Hz. Nuh'tan sonra gelen ve onun soyundan olan peygamberdir.

Hz. Ýbrahimin Kavmi:
Hz. Ýbrahim putperest bir kavim içinde yaþýyordu. Taþtan, tahtadan heykeller yapan, sonra da bu heykelleri ilah edinip onlara tapan, dua eden ve onlardan yardým dileyen bu kavim, kendi elleriyle þekil verdikleri, hareket edemeyen bu cansýz tahta ve taþ parçalarýndan korkarak, onlardan medet umuyorlardý.
Hz. Ýbrahim böyle bir kavmin içerisinde yetiþmiþ,onlarla birlikte büyümüþ ve onlarýn eðitimini almýþtý. Ancak çevresindeki herkes böylesine sapkýn ve batýl bir yaþam sürerken o, çevresindekilerden çok farklý bir karakter ve çok üstün bir ahlak göstermiþ, Allah'a olan imaný sayesinde kavminden kopup ayrýlmýþtý. Hz. Ýbrahim salih bir kul olarak, bu azgýn ve saldýrgan putperestlerin arasýnda Allah'ýn Hak Dini'ni ve güzel ahlaký temsil etmiþti.
Hz.Ýbrahim'e Peygamberlik Verilmesi:
Peygamberlik, Allah'ýn seçkin kullarýna nasip ettiði þerefli bir makamdýr. Her zaman güçlü imanlarý, güzel ahlaklarý ve örnek tavýrlarý ile çevrelerinin dikkatini çeken peygamberler, içinde yaþadýklarý sapkýn toplumdan bu özellikleriyle ayrýlmýþlardýr. Onlarý diðer insanlardan ayýran en önemli vasýflardan biri de, Allah'tan vahiy almalarýdýr.
Kuran'da, Hz. Ýbrahim'e peygamberlik görevi verilmeden önce denemeden geçirildiði þöyle bildirilir: ''Hani Rabbi, Ýbrahim'i birtakým kelimelerle denemiþti. O da (istenenleri) tam olarak yerine getirmiþti. (O zaman Allah Ýbrahim'e): "Seni þüphesiz insanlara imam kýlacaðým" dedi. (Ýbrahim) "Ya soyumdan olanlar?" deyince (Allah:) "Zalimler Benim ahdime eriþemez" dedi.'' (Bakara Suresi, 124) Ayetten de anlaþýlacaðý gibi Hz. Ýbrahim Allah'ýn denemesine karþýlýk Rabbimiz'in emirlerini tam olarak yerine getirmiþtir.
Hz. Ýbrahimin Dini:
Tarih boyunca Hz Ýbrahim'in dini konusunda pek çok tartýþma olmuþtur. Yahudiler Hz. Ýbrahim'in Yahudi, Hristiyanlar ise Hristiyan olduðunu iddia etmiþlerdir. Ancak bu konudaki gerçek bilgi Kuran'ý Kerim'de þu þekilde bildirilmiþtir:
'' Ey Kitap Ehli, Ýbrahim konusunda ne diye çekiþip tartýþýyorsunuz? Tevrat da, Ýncil de ancak ondan sonra indirilmiþtir. Yine de akýl erdirmeyecek misiniz? Ýþte sizler böylesiniz; hakkýnda bilginiz olan þeyde tartýþtýnýz, ama hiç bilginiz olmayan bir konuda ne diye tartýþýp-duruyorsunuz? Oysa Allah bilir, sizler bilmezsiniz.'' (Al-i Ýmran Suresi, 65-66)
Ýbrahim, ne Yahudi idi, ne de Hýristiyandý: ancak, O hanif (muvahhid) bir Müslümandý, müþriklerden de deðildi. (Al-i Ýmran Suresi, 67)
Hz. Ýbrahim'in Dini Teblið Etmesi:
Rabbimiz'in, "Gerçek þu ki, Ýbrahim tek baþýna bir ümmetti." (Nahl Suresi, 120) ayetiyle övdüðü Hz. Ýbrahim, içinde bulunduðu putperest kavmine karþý, tek baþýna ''Allah'ýn tek ilah'' olduðunu anlatmýþtýr. Allah'a olan güçlü imaný, tevekkülü ve teslimiyeti sayesinde cesur ve kararlý bir kiþilik olan Hz. Ýbrahim, kavmine söylediði þu sözlerle cesur karakterini açýkça ortaya koymuþtur:
'' Kavmi onunla çekiþip-tartýþmaya girdi. Dedi ki: "O beni doðru yola erdirmiþken, siz benimle Allah konusunda çekiþip-tartýþmaya mý giriþiyorsunuz? Sizin O'na þirk koþtuklarýnýzdan ben korkmuyorum, ancak Allah'ýn benim hakkýmda bir þey dilemesi baþka. Rabbim, ilim bakýmýndan herþeyi kuþatmýþtýr. Yine de öðüt alýp-düþünmeyecek misiniz? Hem siz, O'nun haklarýnda hiçbir delil indirmediði þeyleri Allah'a ortak koþmaktan korkmazken, ben nasýl sizin þirk koþtuklarýnýzdan korkarým? Þu halde 'güvenlik içinde olmak bakýmýndan' iki taraftan hangisi daha hak sahibidir? Eðer bilebilirseniz." (Enam Suresi, 80-81)
Hz. Ýbrahim kavmiyle beraber, babasý Azer'e de putlara tapmanýn Allah'a ortak koþmak anlamýna geldiðini ve insanýn bir tek Allah'a kulluk etmesi gerektiðini anlatmýþtýr.
'' Hani Ýbrahim, babasý Azer'e (þöyle) demiþti: "Sen putlarý ilahlar mý ediniyorsun? Doðrusu, ben seni ve kavmini apaçýk bir sapýklýk içinde görüyorum." (Enam Suresi, 74)
'' Hani babasýna demiþti: "Babacýðým, iþitmeyen, görmeyen ve seni herhangi bir þeyden baðýmsýzlaþtýrmayan þeylere niye tapýyorsun? "Babacýðým, gerçek þu ki, bana, sana gelmeyen bir ilim geldi. Artýk bana tabi ol, seni düzgün bir yola ulaþtýrayým." (Meryem Suresi, 42-43)
Hz.Ýbrahim'in yaptýðý bu hikmetli tebliðe raðmen babasý: "Ýbrahim, sen benim ilahlarýmdan yüz mü çeviriyorsun? Eðer bir son vermeyecek olursan, andolsun, seni taþa tutarým; uzun bir süre benden uzaklaþ, git."(Meryem Suresi, 46) diyerek oðlu Ýbrahim'i tehdit etmiþtir.
Hz. Ýbrahim ise "Selam üzerine olsun, senin için Rabbimden baðýþlanma dileyeceðim, çünkü, O, bana pek lütufkardýr" dedi. "Sizden ve Allah'tan baþka taptýklarýnýzdan kopup-ayrýlýyorum ve Rabbime dua ediyorum. Umulur ki, Rabbime dua etmekle mutsuz olmayacaðým." (Meryem Suresi, 44-48) diyerek babasýndan uzaklaþýp Allah'a sýðýnmýþtýr.

Hz. Ýbrahim'in Oðluyla Ýlgili Sýnavý:
Hz. Ýbrahim'in ve oðlu Hz. Ýsmail'in baþýndan geçen denemeyi Rabbimiz ayetlerde þu þekilde haber verir:
Biz de onu halim bir çocukla müjdeledik. Böylece (çocuk) onun yanýnda koþabilecek çaða eriþince (Ýbrahim ona): "Oðlum" dedi. "Gerçekten ben seni rüyamda boðazlýyorken gördüm. Bir bak, sen ne düþünüyorsun." (Oðlu Ýsmail) Dedi ki: "Babacýðým, emrolunduðun þeyi yap. Ýnþallah, beni sabredenlerden bulacaksýn." Sonunda ikisi de (Allah'ýn emrine ve takdirine) teslim olup (babasý, Ýsmail'i kurban etmek için) onu alný üzerine yatýrdý. Biz ona: "Ey Ýbrahim" diye seslendik. "Gerçekten sen, rüyayý doðruladýn. Þüphesiz Biz, ihsanda bulunanlarý böyle ödüllendiririz." Doðrusu bu, apaçýk bir imtihandý. Ve ona büyük bir kurbaný fidye olarak verdik. (Saffat Suresi, 101-107)
Kabenin Ýnþasý:
Kuran'da Hz. Ýbrahim'in, oðlu Hz. Ýsmail ile birlikte Kabe'yi inþa ettiðini bildirilir.

''Ýbrahim, Ýsmail'le birlikte Ev'in (Ka'be'nin) sütunlarýný yükselttiðinde (ikisi þöyle dua etmiþti): "Rabbimiz bizden (bunu) kabul et. Þüphesiz, Sen iþiten ve bilensin" (Bakara Suresi, 127)
Hz. Ýbrahim'de diðer bütün peygamberler gibi üstün ahlaka ve imana sahip özel bir insandýr. Cesur ve akýlcý teblið yöntemleriyle dikkat çeken Hz. Ýbrahim, Allah'a olan imaný ve sevgisiyle Allah'ýn dost edindiði bir peygamberdir.
'' Ýyilik yaparak kendini Allah'a teslim eden ve hanif (tevhidi) olan Ýbrahim'in dinine uyandan daha güzel din'li kimdir? Allah, Ýbrahim'i dost edinmiþtir. ''(Nisa Suresi, 125)
Hz. Ýbrahim gibi Allah'ýn dostu olabilmek ve Allah'a ve elçilerine itaat eden müminlerle beraber, kurtuluþa erenlerden olmak dileðiyle...
Altuð ÖZTÜRK